از رانت سیاه یا سفید چه می دانید؟
تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۲۰۵۹۳
به گزارش همشهری آنلاین، اساسا رانت یعنی یک امتیاز و درآمد اضافه به در یک بازار غیررقابتی و اقتصاد با رویکرد کنترل شده به گروه یا بخش خاصی از اقتصاد داده میشود.
به طور مثال در بازار بانکی، ما با رانت پولی و ارزی مواجه هستیم به گونهای که تسهیلات ریالی و یا رازی به یک گروه یا بخشی از اقتصاد داده میشود اما گروه یا بخش دیگر از این تسهیلات محروم است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از ریشههای رانت در اقتصاد ایران ناشی از سیاستگذاری دولتهاست چرا که میخواهند رشد اقتصادی ایجاد کنند اما در عمل با دادن رانتهای حسابنشده عملا بازار را به هم میریزند و باعث شکلگیری رقابت ناسالم در اقتصاد میشوند و نتیجه آن طولانی شدن صف تقاضا برای گرفتن رانت و فشار به تصمیمگیرندگان و خالی شدن صف بهرهوری و نوآوری در اقتصاد است.
در چنین وضعیتی البته جریانهای سیاسی به تله حامیپروزی گرفتار میشوند و برای راضی نگه داشتن حامیانشان خواسته یا ناخواسته درخواست امتیاز ویژه برای آنها میکنند. مثال روشن این رانت سیاه را میتوان در همین قضیه چای دبش جستجو کرد که چگونه یک شرکت نسبت به دیگر رقبا به تسهیلات ارزی چند میلیارد دلاری دست پیدا میکند و یا اینکه چطور برای واردات تلفن همراه ارز اختصاص داده میشود اما برای واردات خودروی خارجی سختگیری صورت میگیرد. این رانت سیاه است.
رانت دیگر و سفید به امتیازها و مشوقهای شفاف دولتها برای تحریک بخشهایی از اقتصاد مربوط میشود نظیر اینکه برای سوق دادن اقتصاد به سمت دانش بنیان شدن و اتکای به داخل، در قوانین و مقررات امیتازهای هدفمند و شفافی در اختیار شرکتهای دانش بنیان قرار میگیرد. البته همیشه باید حواسمان باشد که این امتیازهای سفید اگر دائمی و بدون نظارت باشد، نتیجهاش کژکاردی در اقتصاد و شکل گیری سیکل جدیدی از رانت سیاه خواهد بود.
به طور مثال شکلگیری شرکتی مثل ایرانخودرو ناشی از یک مداخله دولت در اقتصاد و رانت سفید بوده اما انحصاری شدن بازار و مداخله دولت در بنگاهداری و قیمتگذاری باعث عقبماندگی صنعت خودرو و اعتیاد خودروسازان به رانت سیاه پولی و ارزی شده و به اشتباه دولتها فکر میکنند که با قیمتگذاری دستوری میشود این رانت را از خودروساز گرفت و به دست مصرفکننده داد. رانت سیاه چه برای خودروساز باشد چه مصرفکننده، رنگ آن را عوض نمیکند و بازار خودرو را از کارایی و رقابت سالم خارج کرده است.
کد خبر 820551 منبع: روزنامه همشهری برچسبها مفاسد اقتصادی مالی فساد رانتمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: مفاسد اقتصادی مالی فساد رانت رانت سیاه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۲۰۵۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقش کلیدی صندوقهای سرمایه گذاری بازار سرمایه در جمعآوری نقدینگیهای بلاتکلیف
امیرحسین جنانی کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: صندوقهای سرمایه گذاری به عنوان روشی برای عدم ورود هیجانات و رفتارهای غیرحرفهای به بازار سرمایه عمل میکند صندوقهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه نقش کلیدی در جمعآوری نقدینگی بلاتکلیف و جلوگیری از ورود آنها به بازارهای موازی مثل مسکن و ارز دارند و به همین دلیل، تصمیماتی که سبب خروج پول از صندوقها میشود در نهایت به ضرر اقتصاد ایران خواهد شد.
او افزود: اکنون نه تنها صندوقهای سرمایهگذاری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی بازار سرمایه تلقی میشوند بلکه این صندوقها به یکی از اجزای مهم اقتصاد کشور تبدیل شدهاند آغاز فعالیت صندوقهای سرمایهگذاری در سال ۸۷، حجم چشمگیری از نقدینگیها جذب این صندوقها شدند و توانستند علاوه بر پوشش انواع مختلف ریسکپذیری افراد، به رکن اصلی تأمین مالی شرکتها و حتی دولت تبدیل شوند.
این کارشناس بازار سرمایه میگوید: کارکرد صندوقهای سرمایهگذاری بخصوص صندوقهای با درآمد ثابت به ۲ بخش اصلی سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس و کمک به تأمین مالی تقسیم میشود اکنون بیش از ۹ میلیون نفر از دارندگان واحدهای سرمایهگذاری با رقمی حدود یکهزار همت در این صندوقها سرمایهگذاری کرده اند، این مبلغ میتوانست بجای جذب در شفافترین بخش اقتصاد یعنی بازار سرمایه به سمت بازارهای غیر مولد و غیررسمی مانند رمز ارزها، طلا و ارز سرازیر شود و بجای بهکارگیری آنها در تأمین مالی شرکتها در هنگام انتشار اوراق یا سپردهگذاری در بانکها با ورود به بازارهای مخاطرهآمیز در این شرایط تحریمی که دسترسی به منابع سرمایهگذاری خارجی وجود ندارد، آسیب جدی به اقتصاد کشور وارد کند.
جنانی افزود: صندوقهای سرمایهگذاری توانستهاند کمک شایانی را در مسیر شفافیت به بخش مولد اقتصاد داشته باشند و تا حد زیادی باعث جلوگیری از بروز ناهنجاریها در فضای اقتصاد کشور شوند متأسفانه خبرهایی مبنی بر اجرای قانون مالیاتی جدید شنیده میشود که این ابزار حیاتی بازار سرمایه را مورد هدف قرار میدهد.
او بیان کرد: صندوقهای سرمایهگذاری به عنوان ابزاری تلقی میشوند که امکان سرمایهگذاری غیرمستقیم را برای جمع زیادی از مردم فراهم کرده و توانسته در طی این سالها منابع مناسبی را جذب کند بهترین راه برای حفظ و افزایش اصل سرمایه، سرمایه گذاری اصولی و مطمئن است، روشهای مختلفی برای سرمایه گذاری وجود دارد و در کل میتوان گفت سرمایه گذاری به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود که افراد با توجه به میزان سرمایه و سطح اطلاعات خود، روش متناسب با شرایط خود را انتخاب میکنند.